Curia

Curia en omgeving

Roma | Lazio | Italia

Comitium

Het 'plein' voor de Curia is wat er nog over is van het Comitium. Dit was de plaats van de volksvergaderingen vanaf de late koningstijd tot de late tijd van de republiek. Het was een pleintje met oplopende treden rondom. Aan het comitium grensde de Rostra (plaats waar de volkstribunen hun redevoeringen konden houden); daar tegenover was de Curia (plaats van Senaat, dus van de vertegenwoordigers van de patriciërs). Rondom het pleintje waren diverse gebouwen die met het bestuur te maken hadden.

Lapis Niger

De rostra en de curia zijn onder Caesar en Augustus gesloopt en elders opnieuw opgebouwd, en van het plein is niets meer over.
Het enige dat nog herinnert aan de tijd van het oude comitium is de Lapis Niger.
Onder een zwarte marmeren plaat (lapis niger = zwarte steen) is een klein heiligdom waarin een grafstèle, een altaar en een zuil staan. Op de grafstele (of cippus) staat een oude, waarschijnlijk de alleroudste, Latijnse inscriptie. Volgens de overlevering was hier het graf van Romulus, de stichter van Rome; maar het is waarschijnlijker dat het een klein heiligdom betrof dat was gewijd aan deze stichter, of aan de god Vulcanus.

Curia Iulia

De nieuwe curia werd in opdracht van Julius Caesar gebouwd. Wat meteen opvalt is dat het gebouw niet in dezelfde richting ligt als de andere gebouwen van het Forum Romanum, maar in lijn is gebracht met Caesars eigen forum: het Forum Julium. Het werd afgebouwd onder Augustus en achtereenvolgens gerestaureerd door Domitianus (in 94) en Diocletianus (in 283). In de 7e eeuw werd het gebouw tot kerk (Sant'Adriano) omgebouwd maar in de jaren 1931-37 werden alle toevoegingen weer weggehaald. Het gebouw is nu helemaal van baksteen maar vroeger waren de lage delen bekleed met marmer en de hogere delen met stucwerk dat als marmer was beschilderd. Het timpaan bevatte reliëfs en op de dakrand stonden beelden. De originele bronzen deuren zijn in de 17e eeuw meegenomen en in de kerk Sint-Jan van Lateranen gebruikt. Ze zijn vervangen door kopieën.
Het interieur bestaat uit één grote hal van 18 x 27 m met een vlakke houten zoldering (reconstructie), een veelkleurige vloer van marmeren inlegwerk (reconstructie met origineel materiaal) en wanden waarvan de lage delen met marmer zijn bekleed. De lange wanden hebben elk drie nissen waarin beelden stonden. De nissen waren voorzien van een aedicula-ombouw (met twee zuiltjes en een driehoekig pediment of fronton). Op de treden links en rechts stonden de driehonderd stoelen van de senatoren. Achterin de zaal zijn twee deuren die toegang gaven tot het achterliggende Forum van Caesar. Achterin was ook een laag podium, bestemd voor de voorzitter. Daar stond, op een sokkel, een beeld van de overwinningsgodin Victoria dat aan het eind van de 4e eeuw op aandringen van christelijke senatoren is verwijderd.