Titelpagina van het boek 'Il Bel Paese' van Antonio Stoppani. Afbeelding: wikimedia commons, door Aggrucar. |
"Il Bel Paese" is een boek, in 1873 geschreven door abt Antonio Stoppani, waarin hij op een toegankelijke manier vertelt over de natuurlijke schoonheden van Italië. De volledige titel is: Il Bel Paese. Conversazioni sulle bellezze naturali la geologia e la geografia fisica d' Italia. De titel is ontleend aan Dante's Goddelijke Commedie, lied 33: Ahi Pisa, vituperio de le genti del bel paese là dove 'l sì suona. (Ah, Pisa, schande van de mensen in Italië, het mooie land waar men 'si' zegt...). Antonio Stoppani hield zich ook bezig met het bestuderen van Dante.
Hij voert een oom ten tonele die, na terugkomst van een vakantie, door zijn neefje wordt uitgehoord over alles wat hij heeft gezien. Op die manier vertelt hij, in een periode van 34 'avonden', bij de open haard, over bijzondere natuurverschijnselen in Italië (geologie en fysische geografie). Het boek werd een enorm succes. De roem van Stoppani steeg nog meer toen in 1906 zijn portret en de naam 'Bel Paese' werden gebruikt als etiket van kaas. Stoppani was een van de eersten die de enorme waarde inzagen van de schoonheid en diversiteit van het Italiaanse landschap.
Hellen en Niek aan het Comomeer. |
Ik ben Niek Jongeneel, geboren in 1960 en getrouwd met Hellen. We hebben twee kinderen, een dochter en een zoon, die inmiddels volwassen zijn.
Sinds mijn kleutertijd reis ik gemiddeld een maand per jaar door Italië. Als kind natuurlijk met mijn ouders en daarna achtereenvolgens met mijn vrienden, Hellen en onze kinderen. Ik heb er altijd enorm veel van genoten. Toen ik de opleiding voor leraar Beeldende Vormgeving en Kunstgeschiedenis ging volgen op de kunstacademie, nam mijn belangstelling voor Italië met haar vele kunstschatten alleen nog maar verder toe. Eenmaal werkzaam als kunstdocent op een school voor HAVO en VWO, kreeg ik de gelegenheid mijn leerlingen te laten meedelen in al dat moois. Vele jaren heb ik schoolreizen naar Rome begeleid en sinds 2000 organiseer ik uitwisselingen voor onze leerlingen met scholen in Noord-Italië.
Intussen bleef ik ook privé ieder jaar naar Italië gaan. Hoewel we inmiddels alle belangrijke bezienswaardigheden van Italië wel zo'n beetje heb gezien, zijn we er nog steeds heel graag.
Leerling aan het werk in Malcesine (Gardameer, Italië). |
'Seminare la passione', je passie 'uitzaaien', is de drijfveer van iedere leraar.
Als docent Tekenen en Kunst Beeldende Vormgeving op een middelbare school is het niet altijd even makkelijk leerlingen te enthousiasmeren en te motiveren voor kunst. Met kunst en pubers is het namelijk net zo als met spruitjes en kleuters: als kind hoor je die gewoon vies te vinden - ook al heb je ze nooit geproefd. Zo wordt kunst geassocieerd met saai, stoffig, ouderwets en muf.
Om te beginnen moet je als kunstleraar dus altijd door wat verzet heen. Maar als dat lukt, gaat er voor kinderen een wondere wereld open met oneindige rijkdommen om te ontdekken en van te genieten!
Handleiding Vaardigheden. Boekje vormgegeven door Niek Jongeneel. |
Kinderen in Taranto. |
Voor het overbrengen van een boodschap is de vormgeving minstens zo belangrijk als de inhoud. Italianen begrijpen dat als geen ander. Schoonheid is voor hen geen overbodige opsmuk maar onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit. Aan die visie hebben we Rafaël en Armani te danken - en alles wat daar tussenin zit. Die visie zou ook het uitgangspunt van iedere vormgever moeten zijn.
In mijn grafische vormgevingsklussen ga ik altijd eerst op zoek naar het kernconcept, de essentie van de boodschap, om van daaruit te komen tot een bijpassende vorm. Goede illustraties en foto's zijn daarbij heel belangrijk en daarom maak ik die vrijwel altijd zelf. Ik werk graag met kleur. Ik vind kleur op dit ogenblijk het meest verwaarloosde beeldaspect.
Net als iedereen, heb ik met mijn mobiel altijd een camera bij me maar ook toen er nog geen mobieltjes bestonden, ging ik zelden op pad zonder fototoestel. Ik wil graag bijzondere dingen die ik onderweg zie vastleggen en bewaren. In de eerste plaats als herinnering, zodat ik wat ik heb gezien later nog eens kan bekijken. In de tweede plaats als documentatie en illustratie voor mijn lesmateriaal en deze website. In de derde plaats om een verhaal te vertellen: om de sfeer, stemming, actie, emotie en beleving zo te registreren dat de kijker wordt uitgenodigd om dat wat ik waarnam tijdens het maken van de foto opnieuw te beleven bij het bekijken ervan.
Toen er nog geen digitale fotografie bestond, ging je in de zomervakantie op pad met een paar fotorolletjes van 36 opnamen. Door de hoge prijs per foto was je gedwongen om zorgvuldig te kiezen en te arrangeren, om goed te letten op vorm, licht, ruimte, compositie, belichting en scherptediepte. Nu heeft iedereen met zijn mobiel een camera bij zich die betere resultaten geeft dan mijn eerste spiegelreflex. Dat is natuurlijk prachtig. Maar omdat de meeste mensen denken dat de kunst van het fotograferen bestaat uit het drukken op een knopje, zijn goede foto's verhoudingsgewijs zeldzaam geworden. In mijn lessen vertel ik graag hoe je foto's maakt met zeggingskracht en op deze website probeer ik natuurlijk het goede voorbeeld te geven.
Bekijk onze foto's via de fotopagina.
Als u foto's van deze site zou willen gebruiken, lees dan eerst het gedeelte over auteursrecht hieronder en neem dan eventueel contact met mij op.
We leven in een beeldcultuur. De rol en invloed van video's, animaties, foto's, illustraties en infographics is enorm groot. Een artikel of een tekst op Internet wordt niet meer gelezen als er geen plaatje bij staat.
Maar hoe effectief beelden ook zijn, er blijft altijd tekst nodig om van gedachten te wisselen, te benoemen, uit te leggen en te vertellen. Omdat ik al die dingen graag doe, schrijf ik ook heel graag. Over van alles en nog wat maar het liefst natuurlijk over mijn passies: kunst en Italië. Er zijn tientallen sites die ongevraagd mijn teksten (maar ook foto's en tekeningen) hebben gebruikt. Dat mag natuurlijk niet en ik vind het al helemaal onrechtvaardig als anderen geld verdienen met mijn werk; maar er blijkt wel uit dat mijn werk wordt gewaardeerd.
(Ook hier geldt weer: als u materiaal van deze site zou willen gebruiken, lees dan eerst het gedeelte over auteursrecht hieronder en neem dan eventueel contact met mij op.)
In 1990 was ik voor de eerste keer stadsgids in Rome, voor onze leerlingen uit de examenklassen. Ik was al vaak in Rome geweest, maar nu moest ik vijfentwintig leerlingen rondleiden en proberen te interesseren voor zoiets als vroegchristelijke mozaïeken of barokke kerkportalen, vaak op plekken waar tientallen andere dingen te zien waren of gebeurden die voor mijn publiek veel interessanter waren dan dat waar ik hen op probeerde te wijzen. Maar al doende leert men. Je leert waar je moet gaan staan (en waar juist niet) en hoe je een verhaal moet opbouwen om de aandacht te krijgen die je wil hebben.
In 2000 ben ik gestopt met de Romereis en begonnen met uitwisselingsprojecten. Uiteraard met Italië. Eerst met een school in Desenzano del Garda en vijf jaar later met een school uit Bassano del Grappa. Dan is het niet alleen gidsen in Italië maar ook in Nederland voor Italiaanse leerlingen en dat bevalt me heel goed!
Internationaliseringsgroep bij Villa Emo, voorjaar 2016
Ieder jaar organiseer ik samen met een collega een scholierenuitwisseling met een school in Bassano del Grappa (Veneto). De Italiaanse leerlingen komen dan een week in Nederland en logeren bij onze leerlingen thuis en de Nederlandse leerlingen logeren een week in de gezinnen van hun Italiaanse partners wanneer wij daar naar toe gaan. Overdag doen we in beide landen gezamenlijke activiteiten op en rond de school en we trekken er op uit om van alles te bekijken en te beleven.
Daarnaast ben ik op onze school een van de twee coördinatoren Internationalisering. We coördineren ieder jaar tien of elf scholierenuitwisselingen waarvan steeds vier of vijf met scholen in Italië.
De belangrijkste doelen die de school met deze projecten nastreeft zijn:
Op het gebied van affectie en emotie:
Sanne, Margaux en Karin in Desenzano (2000) |
Op het gebied van kennis en vaardigheden
Toen onze school begon met Internationalisering (rond 2000) heb ik deze website gemaakt om onze leerlingen een geschikt startpunt te geven voor hun zoektochten over het Internet wanneer zij opdrachten of werkstukken moesten maken in verband met internationaliseringsreizen naar Italië.
Al snel bleek echter dat ook vele buitenstaanders gebruik maakten van de site. Daarom heb ik heel veel informatie aan de site toegevoegd die niet perse voor onze leerlingen bedoeld is - wat niet wegneemt dat het ook voor hen nog steeds een uitstekend startpunt is.
Het doel van de site is sindsdien niet meer alleen het bieden van een startpunt aan scholieren, maar meer in het algemeen het bevorderen van een 'intelligent toerisme', dat wil zeggen: een toerisme met kennis van en respect voor de geschiedenis, cultuur, natuur en taal van het te bezoeken land - in ons geval Italië. We willen niet meer mensen naar Italië 'lokken', en zeker niet naar de plaatsen die toch al overvol zijn, maar diegenen die toch al belangstelling voor Italië hebben voorzien van informatie om hun passie nog meer diepgang te geven.
Snoepkraam bij het vuurwerk van Dolceacqua (Ligurië)
Jolanda maakt tijdens onze scholenuitwisseling kennis met Venetiaanse gondeliers (2000) |
Het op deze site aanwezige materiaal (met uitzonderingen van doorverwijzingen naar andere sites, afbeeldingen die voor dat doel zijn gebruikt, en de door bezoekers ingebrachte informatie) is geproduceerd door of voor belpaese.nl en derhalve het intellectuele eigendom van de auteurs. Dit geldt voor de teksten maar ook voor de foto's en het grafische materiaal.
Het materiaal wordt uitsluitend aangeboden voor persoonlijk gebruik of voor eigen studie. Scholieren en studenten mogen afbeeldingen en gedeelten van onze eigen pagina's letterlijk overnemen voor het gebruik in werkstukken en scripties, maar alleen wanneer de tekst als citaat herkenbaar blijft en de bron duidelijk als volgt is vermeld:
(Bron: www.belpaese.nl; Niek Jongeneel).
Overnemen van (delen van) de tekst of van foto's zonder bronvermelding is, net als bij op papier verspreide teksten, verboden.
Voorts zijn alle rechten voorbehouden. Niets op deze site mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de makers van belpaese.it.
Voor zover wij zelf materiaal hebben gebruikt uit andere bronnen, hebben we steeds geprobeerd zorgvuldig met het auteursrecht om te gaan. Mocht u evenwel van mening zijn dat wij op enigerlei wijze uw auteursrecht schenden, neemt u dan zo snel mogelijk contact met ons op.
Als u materiaal van ons zou willen gebruiken, dan hangt het van het medium, oplage of bezoekersaantal, publicatieduur en doel af of we dat toestaan en onder welke voorwaarden.
Neemt u met uw verzoek contact met ons op.
Niek Jongeneel, maart 2019